Inleiding

Voor en door bewoners

Recycling en hergebruik raken steeds meer ingeburgerd als sympathieke en eenvoudige manieren om dicht bij huis invulling te geven aan duurzaamheid. Uitwisseling van goederen en diensten opent de weg naar sociale contacten en bovendien is het armoedebestrijding in een modern, funshopping jasje.

 

Casebeschrijving

Lowbudgetidee – Coby van der Schee zocht naar een idee om op Heijplaat iets low budget te doen voor de bewoners. Ze ontdekte in Rotterdam Feyenoord de Ruilwinkel. Daar werkte ze anderhalf jaar, keek de kunst af en begon haar eigen Ruilwinkel op Heijplaat. Woonbron stelde gratis een slooppand ter beschikking en het Oranje Fonds gaf een startsubsidie voor materiaal- en telefoonkosten. Met vrijwilligers werden planken getimmerd, spulletjes vergaard en in de kersttijd van 2006 opende de voorzitter van de Wijkraad de Ruilwinkel.

Inmiddels is de Ruilwinkel niet meer weg te denken uit Heijplaat. Met ruim 600 inschrijvingen op een dorp met zo’n 800 woningen. Coby: ‘De meeste Heijplaters doen mee en daar ben ik blij om. Ik heb alleen nog maar leuke ervaringen met de Ruilwinkel.’

AANPAK

Actie – Het principe is eenvoudig. Mensen krijgen punten voor de goede­ren die ze brengen of diensten die ze aanbieden. Met die punten kunnen ze weer iets anders uitzoeken. Ze zijn ook geldig in de andere Ruilwinkel in Rotterdam. In 2008 werd Coby uitgenodigd om de beheerder van de kinder­boerderij op te volgen. In drie weken maakte hij haar wegwijs. De praktijk kwam daarna. Hoe je bijvoorbeeld een geboortegolf onder de eenden moet voorkomen: geen mannetjes erbij. En ook dat je regels moet invoeren en een slot op het hek helaas noodzakelijk is. Ook aan meer fundamentele problemen wist ze het hoofd te bieden. Zo werd ze om onduidelijke redenen zelfs ontslagen, maar het dorp kwam in actie, het bestuur trad af en Coby werd opnieuw in dienst genomen.

 

Je moet constant creatief zijn om dingen voor weinig geld te realiseren.

 

Hulp van alle kanten – Voorjaar 2011 verhuisde de Ruilwinkel naar de kinderboerderij. Coby: ‘Met een enthousiaste groep vrijwilligers is alles opge­bouwd. Dat is vooral te danken aan de inzet van Chris Schippers; hij heeft het fantastisch gedaan. De vervallen schuren en hokken werden opgeknapt. Zonder hulp van Sita, het recyclingbedrijf dat gratis grote afvalbakken ter beschikking stelde, was het niet gelukt. Bouwmaterialen haalden we uit het dorp van plek­ken waar werd gesloopt en ook van een sloopproject uit Den Haag. Geld kwam er ook van Rotterdam Idee, daarmee werd de konijnenstraat gefinancierd.’ Coby werkt vooral voor haar plezier, voor geld heeft ze nooit gewerkt. En ze is er praktisch elke dag, net als Teresa Pereira Castilho, de spil van de ruilwinkel. Het valt overigens niet mee om goede vrijwilligers te vinden. ‘Dat blijft heel moeilijk. Mensen vinden het allemaal heel leuk, maar je hebt ook een grote verant­woordelijkheid voor de dieren. Dat betekent dat je tijd én zorg moet investeren.’

Een leerpunt is vooral het aanvragen van subsidies. ‘Dat moet vooral op tijd gebeuren. Er is best veel geld nodig voor onder­houd en voer. Je moet constant creatief zijn en alert blijven op mogelijkheden om dingen voor weinig geld te realiseren.’ Zo bouwden leerlingen van het Albeda College met support van het Stagefonds de nieuwe werkschuur. Het Oranje Fonds steun­de de bouw van de educatieve ruimte, en de nieuwe ombouw van de Ruilwinkel met rabatdelen. Soms zijn de spelregels wat bureaucratisch. ‘De deelgemeente geeft ons subsidie, maar wij moeten aan de deelgemeente weer huur betalen voor het terrein. Dat hopen we wat te vereenvoudigen.’

RESULTAAT

Winst voor de hele gemeenschap – De winst is vooral voor de samenleving. Coby: ‘Ik denk aan het meisje van een jaar of acht dat hier met een kruiwagen vol hooi rondliep en zo spontaan tegen me zei: “Weet je wel hoe leuk of dit is!” We laten de kinderen zoveel mogelijk klusjes doen als het veilig kan. Ook hebben we een mooi terras, vooral ’s zomers is dat een mooie ontmoetingsplek voor mensen van de Wijde Blick. Ze komen hier een kop koffie drinken en een praatje maken. Dat is winst omdat veel clubjes in het dorp nogal op zichzelf zijn, ze hebben hun eigen programma. Daarom ben ik wel blij dat we hier nu samen met de buurtvereniging een feest gaan organiseren.’ Ook winst is dat kinderboerderij De Heij zich heeft aangesloten bij Wecycle als inzamelpunt voor kleine elektrische apparaten en elektrische (tuin)gereedschappen. Maar ook papier, batterijen, frituurvet gaan naar het recyclingbedrijf. Kleine stapjes op weg naar minder afval en hergebruik van grondstoffen, waar­van de gemeenschap profiteert. ‘Voor elk ingeleverd apparaat krijgt de kinderboerderij één punt. Met de gespaarde punten kan weer sport- en spelmateriaal of apparatuur zoals een fotocamera worden aangeschaft.’

 

Ik heb alleen nog maar leuke ervaringen met de Ruilwinkel.

 

Voor de toekomst ligt er een uitbreidingsplan: Coby wil een mooie stadsboerderij met fruitboompjes en een groentetuin. ‘Een beetje zoals bij het Hof van Twello, met een gemeenschap­pelijke tuin waar een deel van de opbrengst ten goede komt aan de hele gemeenschap. Daar doen we het voor.’

http://heijplaat.com/Kinderboerderij_de_Heij_.html

http://www.ruilpuntheijplaat.nl/