Inleiding

Werken aan de toekomst

Mensen in een uitzichtloze positie opnieuw een kans geven is het uitgangspunt van Hans Oranje en Jacqueline Hoogland. Op weg naar een maatschappij zonder uitval, waarin ieder kan meedoen.

 

Casebeschrijving

OPGAVE

Nieuwe kansen – ‘Als je de deurwaarder aan de deur krijgt, in de schulden zit en na een aantal mis­lukte sollicitaties niet meer aan een baan komt, dan stapelen de problemen zich op. Dan is het niet verwonderlijk dat mensen de moed opgeven.’ Aan het woord is Hans Oranje. Begaan met het lot van mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt begon hij in 2013 samen met Jacqueline Hoogland Heijplaat Rules.

Jacqueline Hoogland werkt o.a. in opdracht van de gemeente op het snijvlak van duurzaam en sociaal. ‘Ik ben een verbinder, initiatieven bij elkaar brengen, dat is wat ik belangrijk vind.’

AANPAK

Zelfvertrouwen – Een jaar eerder was Hans Oranje in zijn vrije tijd al begonnen met een groep van negen jongens. ‘Ik wilde laten zien dat het anders kan, dat je mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt, weer zelfvertrouwen kunt geven.’ Nu begeleidt hij, in samenwerking met de dienst Werk en Inkomen, 24 mensen die langdurig in de bijstand zitten op weg naar (vrijwilligers)werk of scholing. Ruim de helft volgde inmiddels een Empowermenttraining. De focus ligt op jongeren, maar ook ouderen doen mee. Hans: ‘De jongeren die eerder een traject volgden kunnen een voorbeeldrol vervullen voor leeftijds­genoten op Heijplaat.’

 

Wat wij moeten zien te bereiken is een duurzame arbeidsmarkt.

 

Het principe achter de training is eenvoudig. Hans: ‘Wil je succesvol zijn dan moet je eerst weten wat succes voor jou betekent. Aan welke overtuiging, welke waarden hecht je? Ik zie, zeker vanaf de crisis, een groeiend bewustzijn bij veel mensen dat het niet alleen om geld gaat. En ook het besef: wat wil je bereiken en ben je bereid om te investeren in jezelf, wil je veranderen? Het gaat om jezelf zijn, durven vragen, opkomen voor jezelf, verantwoordelijkheid voor je eigen leven nemen.’

RESULTAAT

Zelfredzaamheid – Uiteindelijk vinden mensen, wanneer ze zich bewuster zijn van hun eigen handelen, hun innerlijke kracht en krijgen ze weer grip op hun leven. Hans: ‘Pas dan kun je ook werken aan een nieuwe toekomst. Je ziet dat deze mensen vaak verbaasd staan over wat ze kunnen. Dan komt de zelfredzaamheid naar voren en dát is toch wat mensen gelukkig maakt: niet afhankelijk zijn.’

 

Dat is toch wat mensen gelukkig maakt: niet afhankelijk zijn.

 

De aanpak blijkt succesvol. Waar bij vergelijkbare projecten de positieve uitstroom blijft steken op veertig procent is dat bij Heijplaat Rules maar liefst zeventig procent. Jacqueline: ‘Er zijn echt pareltjes bij, mensen die door omstandigheden in de bijstand zijn geraakt, en met een zetje weer vertrouwen krijgen in de toekomst, fulltime aan het werk zijn, eindexamen doen. Dat is ontzettend leuk om te zien. Het vraagt wel een intensieve be­geleiding, want een levensstijl verander je niet zo snel.’ Hans: ‘Er komen nu zelfs mensen die niet deelnemen aan het project met hun cv aanzetten met de vraag of we iets voor ze kunnen doen.’

Commitment van iedereen – Een persoonlijke aanpak is cruciaal. Jacqueline: ‘We zijn geneigd om te focussen op fysieke zaken en we zien de sociale impact wel, maar we sturen er niet op. Het is vooral belangrijk dat men­sen hun verhaal kunnen vertellen. Je moet de wijken in. Dit kun je niet van achter je bureau oplossen met een kaartenbak met honderden anonieme mensen erin.’ Echte verandering vraagt een andere aanpak, een andere attitude. ‘We zijn goed in het draaien van projecten, opstellen van mooie convenanten en leuke persberichten, maar slecht in het veranderen van beleid. Dat vraagt om commitment van iedereen, van de werkvloer tot het gemeentehuis. Het is heel gemakkelijk om de schuld bij ambtenaren leggen, maar die zitten er echt niet om burgers te pesten. Als je wilt dat de overheid anders gaat schakelen, moet je zelf meedoen. Ik geloof niet in tegenstellingen en ook niet in droeftoeteren, waar we hier in Nederland zo goed in zijn.’

Samenwerken – Jacqueline ziet de toekomst van Heijplaat positief in. ‘Laten we samenwerken. Denken in “wij” en “zij” lost niks op. Juist nu de economie weer wat aantrekt ontstaan er kansen voor de mensen die het moeilijk hebben. We zijn nog steeds een van de rijkste landen van de wereld. Ik kan het als verbinder niet laten die uitdaging steeds weer op tafel te leggen, ook bij de partners van Cirkelstad.’ Hans: ‘Wat wij moeten zien te bereiken is een duurzame arbeids­markt. Dat wil zeggen: arbeid met een vast contract én begelei­ding als de mensen aan het werk zijn. Het is nodig duurzame banen te creëren, goed voor de werkgelegenheid in de toekomst en goed voor het zelfvertrouwen en de zelfredzaamheid van de mensen om wie het gaat.’

www.heijplaatrules.nl