Cirkelstad Zuid-Holland: Hoop, humor en handelingsperspectief: zo krijg je iedereen mee!

Communitybijeenkomst Zuid-Holland op 13 november 2025

Onze Cirkelstadsessies gaan meestal over de circulaire inhoud of het proces. Centraal in deze sessie stond: hoe voeren we deze circulaire of duurzame gesprekken? Welke handvatten zijn er om het gesprek positief in te steken en effectief te voeren? We gingen aan de slag, onder leiding van Stichting Klimaatgesprekken, met vuistregels om verbinding te maken en persoonlijke gesprekken te voeren.

Anne Kik, trainer Klimaatgesprekken, nam ons mee in de psychologie achter het voeren van gesprekken over klimaat, waaronder natuurlijk ook duurzaamheid en circulariteit te vatten zijn. Ze legde uit hoe psychologie helpt bij het gesprek: “Door zichtbaar te maken dat je je betrokken voelt bij duurzaamheid, krijg je zicht op de betrokkenheid van de ander en wordt het een gezamenlijke basis.” Na de eerste oefening bleek dit ook zo te werken: “Het inspireert mij dat ik kan zien dat anderen ook hoopvol zijn, zoals bij deze sessie, en er iets aan willen doen.”

Vuistregels en valkuilen

Er zijn vuistregels die helpen het gesprek effectief te voeren. Feiten en cijfers overtuigen niet. Ook alleen maar een boodschap zenden is niet effectief. Het lokt meer discussie uit dan een gezamenlijke verkenning naar de mogelijkheden. In een gesprek over duurzaamheid is het belangrijk echt te luisteren naar de ander en diens beweegredenen. Dit oefenen we in een ‘klimaatspagaat’ gesprek: iedereen, juist ook diegenen die duurzaamheid heel belangrijk vinden, ervaren dilemma’s rondom duurzaamheid in het werk. Stap één is erkennen dat ook bij jezelf ambivalente gevoelens bestaan over duurzaamheid, in de zin dat geen enkele oplossing 100% perfect is.

Verplaatsen in verschillende stemmen

Anne introduceerde zeven persona’s en vertelde dat er in ieder mens wel een aantal van deze persona’s huizen. Zo is er bijvoorbeeld de nuance-zoeker, de techno-optimist en de fatalist. Door vanuit één van deze persona een gesprek te voeren, over een nieuwsartikel over klimaat, oefenen we om ons te verplaatsen in de beleefwereld van een ander. “Het lijkt een open deur, maar luisteren is verbindend en wel heel erg belangrijk om de ander te zien en serieus te nemen,” aldus Anne.

Aan de slag: het klimaatgesprek vanuit het hart

Tenslotte oefenden we in kleine groepjes een gesprek over casussen in ons werk. Eén iemand bepaalde welk gesprek hij of zij wilde voeren en gaf aan welke rol de gesprekspartner speelde. De derde persoon observeerde het gesprek en reflecteerde na afloop op hoe het gesprek verliep. Het was fijn om op deze manier “droog” te oefenen in luisteren, praten vanuit het hart en meebewegen met weerstand, om te merken wat er verandert als je dit eens uitprobeert. Het was ook best grappig om te doen alsof je een klimaatontkenner of nuance-zoeker bent in optima forma. Uiteraard is niemand één persona, maar het zijn wel herkenbare gedragingen om mee te oefenen.

“Waarom heb ik dit niet gisteren al geoefend”, zei een van de deelnemers: “dan was het gesprek dat ik toen had heel anders gelopen.” Door het gesprek hier opnieuw te oefenen verkreeg hij nieuwe inzichten. “Ik heb het gesprek van gisteren hier opnieuw gedaan, op basis van de vuistregels uit de presentatie. Het werd een compleet ander gesprek en dat geeft me het vertrouwen om dit vaker te doen!”

Krachtigere, persoonlijke gesprekken

Een belangrijk inzicht is: Neem persoonlijke motivatie mee naar je zakelijke omgeving. Een van de deelnemers zei: “In mijn werk maak ik het gesprek vaak niet persoonlijk, dus mijn gedachten en motivatie over klimaatverandering en duurzaamheid delen voelt heel kwetsbaar. Ik realiseer me door deze workshop dat het juist heel krachtig is om in mijn werk ook mezelf en mijn drijfveren te laten zien.”

We gingen naar huis met frisse energie en concrete vuistregels om lastige gesprekken rondom duurzaamheid aan te gaan. “Het is makkelijk om met argumenten te komen, maar best moeilijk om te luisteren naar hoe iemand iets zegt, terwijl dat wel het belangrijkste is. Ik heb geleerd minder op de inhoud en meer op de vorm en emotie in een gesprek reageren.” Het gesprek over duurzaamheid hoeft niet zwaar te zijn, het kan juist verbindend en motiverend werken.

Het was een hoopvolle, humorrijke sessie, vol van handelingsperspectief.