Cirkelstad Zuid-Holland: ‘Maak je borst maar nat’ circulair water in de woningbouw

Bijeenkomst Cirkelstad Zuid-Holland op 3 juli in Rotterdam over circulair water in de woningbouw.

Cirkelstad en BlueCity organiseerden deze bijeenkomst over circulair water omdat er nu nog veel te weinig drinkwater wordt bespaard. De algemene rekenkamer geeft aan dat het kabinetsdoel van 100 liter water per Nederlander per dag in 2035 nog lang niet in beeld is. Het huidige gebruik is 128 liter. Doel van de middag was dan ook om vanuit de inspiratie van de circulaire wateroplossingen van de bedrijven, de drempel voor het implementeren van circulaire watersystemen in nieuwbouwwijken te verlagen. 

Uit de sessie en de speeddate kwamen waardevolle inzichten naar voren. Ook werd er uitgewisseld hoe deze initiatieven elkaar onderling kunnen aanvullen.

De waarde van water is onschatbaarJohn Silvester

De Noodzaak: hoe groot is de druk op het drinkwater bij nieuwbouw?

Marc Bouwmeester beet het spits af. De combinatie van data van de druk op het drinkwatersysteem met de plannen voor nieuwbouwwoningen leidt al in 2030 tot grote uitdagingen om water te kunnen blijven leveren aan nieuwbouwwoningen. Er zijn ook in Zuid-Holland veel nieuwbouwwoningen gepland en er is een hoge druk op het drinkwatersysteem.

Het systeem staat onder druk omdat:

• De vraag is groter dan het aanbod
• Het verbruik in huishoudens en andere actoren ook groter wordt
• De natuur haar grillen kent; in het geval van water gaat het om droogte

Marc: “Vitens heeft de aanvragen van vijftien nieuwe bedrijven al geweigerd omdat er geen drinkwater geleverd kon worden.”

Om toekomstige druk op het drinkwatersysteem te verlichten is er de ambitie vanuit bouwtafel waterzuinige wijken om van 128 liter per persoon per dag naar 100 liter te gaan. Dat komt overeen met het beoogde gebruik in 2035. Een overzicht van deze mogelijkheden voor drinkwater reductie staan in de Menukaart waterbesparende maatregelen.

Er is gelukkig al een ecosysteem van waterinnovaties en klimaat adaptatie waar verschillende ketenactoren aan deelnemen: waterbedrijven, gemeentes (Delft, Den Haag en Rotterdam), provincie Zuid-Holland, banken, verzekeraars, organisaties die watereducatie verzorgen en universiteiten. Ook eindgebruikers zoals woningcorporaties, vastgoedbeheerders, WaterStraat, HittePlein, KlimaatKwartier, Flood Proof en Blijdorp doen mee.

Tijd voor het opschalen van circulaire wateroplossingen. Volgens Marc ligt de sleutel voor opschaling in: techniek, businessmodel, gedrag van de gebruiker en wet- en regelgeving.

Om tot circulair water te komen is acceptatie nodig op alternatieven en sturende wet- en regelgeving.

Demonstratie van circulair water binnen BlueCity

BlueCity  gebruikt al een paar jaar decentrale waterzuivering. Daar zijn twee toiletten, twee urinoirs en een douche op aangesloten. Ze monitoren wat de impact is van deze waterzuivering in verhouding tot het maken van “nieuw water” in het huidige centraal-georganiseerde systeem. De ruwe grondstoffen (compost en meststoffen) worden gescheiden en separaat gebruikt voor de planten en bomen. Ook het grijswater is voor het groen.

De afgelopen drie maanden is door BlueCity een marktverkenning uitgevoerd naar circulaire kansen in de waterketen. Er is gesproken met vijfentwintig organisaties over de gehele keten: waterbouwers, waterschappen gemeente kennisinstituten en watertech bedrijven.

Een aantal lessen:

• Er is grote behoefte aan een gezamenlijke aanpak en meer samenwerking sector breed.
• Er ontbreekt centrale coördinatie voor de circulaire watersector.
• Er is wel veel de kennis en innovaties om op te schalen.

Speeddaten met water innovators

Er is nu al veel mogelijk om waterbesparende maatregelen voor nieuwbouw in te voeren: zoals het decentraal zuiveren van water. Ook valt het omzetten van regenwater in drinkwater tegenwoordig binnen de regelgeving. Hoe het lokaal recyclen van grijswater werkt zagen we bij Hydraloop en de Waterfabriek. Bram Nijman: “Grijs water en regenwater vullen elkaar goed aan, sluit de loop van water.”

In een paar rondes gingen de deelnemers op speeddate bij de deelnemende water innovatoren.

• MijnWaterFabriek – Project Boskoop Regenwatersysteem – Grijswater recyclen en drinkwater besparing.
• Desah – Noorderhoek Waterschoon Sneek – Decentrale zuivering
• Sweco – Circulair waterproject in de praktijk van ontwerp tot uitvoering
• Water Alliance – Expertgroep circulair water
• GEP WATER BV – Verschillende klimaat adaptieve oplossingen
• D2D Water Solutions B.V. – Regenwater omzetten naar drinkwater
• EWB – Waterbergende en -zuiverende parkeerplaatsen – Ecologische waterberging

Geleerde lessen van de deelnemers:

• Architecten neem circulair water direct meenemen in het ontwerp!
• Architecten kom langs in The Green Village of neem contact op met water innovators voor inspiratie en mogelijkheden.
• Verschillende circulair water oplossingen zijn te combineren, ze vullen elkaar juist aan.
• Neem de MKI van waterbesparende maatregelen goed in oogschouw.
• België is qua circulaire wet- en regelgeving veel verder. Neem een voorbeeld aan het Belgische beleid, zoals bijvoorbeeld de verplichte waterberging bij nieuwbouwwoningen met een dakoppervlak groter dan 80 m2.
• Water in Nederland is te goedkoop. Het kost minder dan nodig is om te leveren. De schaduwkosten wegen onvoldoende mee om de business case van circulair water initiatieven te versterken.

Verder aan de slag met circulair water?
Neem contact op met Sandra Nap via Zuidholland@cirkelstad.nl