Door Tineke Beuker
In deze columns maak ik zichtbaar wat BZK, samen met anderen, doet om circulair bouwen het nieuwe normaal te laten worden. Om te laten zien waar BZK aan werkt en waar we naar toe gaan en daarmee beleid en praktijk wat dichter bij elkaar te brengen.
Van Noorwegen naar Nederland
Ik ben net terug van vakantie en moet een column inleveren. Lastig, dus ik zit te zoeken naar inspiratie. Ik heb nog de mooie beelden van de Vesteralen en Lofoten in Noorwegen op mijn netvlies met fjorden, bergen, drassige hoogveengebieden, houten huizen en groene daken.
Kom ik terug in Nederland word ik weer overspoeld met berichten over versnellen klimaat(aanpak), trage kabinetsformatie, regels om weer terug naar kantoor te gaan en héél véél e-mails.
Met de drassige hoogveengebieden op het netvlies is het goed in mijn mails te lezen dat boeren in Nederland nu kijken naar gewassen als lisdodde die op drassige plekken kunnen worden geteeld, in plaats van akkers droog te malen om de huidige gewassen te kunnen blijven telen. Het droogmalen zorgt voor verzakking van de toch al lage bodem, met problemen voor funderingen en infrastructuur tot gevolg. Bij het droogmalen van veengebieden komen bovendien broeikasgassen vrij, die de klimaatverandering versnellen. De lisdodde kan vervolgen tot bouwmateriaal worden verwerkt. Telen op drassige plekken ipv droogmalen is een goede ontwikkeling die door de provincie Zuid Holland wordt gestimuleerd
Krachten en kansen in kaart
Ook goed om te zien dat de provincies en regio’s weer hard bezig zijn met de circulaire economie en circulair bouwen. Er staan vele uitnodigingen in mijn mailbox. Hierbij lijkt 30 september een favoriete dag waarop ik wel vijf bijeenkomsten kan bijwonen, wat natuurlijk niet gaat lukken.
De provincies hebben een krachtenkaart opgesteld om samen met alle partijen, vanuit de regionale kracht, te werken aan een circulaire economie. Ook zijn er provinciale kansenkaarten beschikbaar die inzicht geven in de highlights van projecten en programma’s in de regio.
Er wordt nog gewerkt aan de uitwerking van een aantal ontwikkelpaden zoals regionale monitoring en circulaire inkoop.
Tevens lees ik dat hier in Nederland lichtgewicht zonnepanelen worden ontwikkeld. Twee vliegen in één klap: ze hebben een lagere milieubelasting en ze kunnen op daken die niet stevig genoeg zijn voor traditionele zonnepanelen. Om daar over een aantal jaar volop van te profiteren moet nog wel even het elektriciteitsnet worden uitgebreid of de opslag van energie worden gestimuleerd.
Strengere eisen zelf stellen
En natuurlijk lees ik het verhaal van Onno Dwars die met zijn eigen Development Besluit komt. Het Besluit omschrijft onder meer strengere normen voor energie, gezondheid, (deel)mobiliteit, natuurinclusiviteit, klimaatadaptiviteit en circulariteit dan het Bouwbesluit omvat. Het zegt iets over de ambities op projectniveau, maar heeft ook impact op de organisatie, de werkwijze en de medewerkers. Op het gebied van Circulariteit geeft hij de volgende ambities aan: ”Wij werken toe naar een 100% circulaire wereld en een MPG van minimaal 0 in elk project, uiterlijk in 2035. Er wordt gestreefd naar een norm van minimaal MPG 0,7 voor grondgebonden woningen en 0,6 voor appartementen. Woningen worden modulair en prefab gefabriceerd waar mogelijk.”
Goed om te zien dat bedrijven zichzelf strengere eisen gaan stellen, want zoals terecht verwoord staan in het Bouwbesluit minimum eisen, die helaas door velen als maximum werden gehanteerd. Het minimum moet, strenger graag.
Daarom wordt er ook met Cirkelstad en de betrokken gemeenten en bouwers gewerkt aan Het Nieuwe Normaal. Kijken waar er al makkelijk hoger kan worden gescoord en dit dan ook gaan en blijven doen. En blijven uitdagen om op onderdelen steeds beter te scoren. Het Nieuwe Normaal wordt ook binnen de City Deal circulair en conceptueel bouwen gehanteerd.
Subsidies in beeld
Op de valreep lees ik dat op 14 oktober een EU-fondsenwijzer wordt gelanceerd. In deze fondsenwijzer vind je informatie over Europese fondsen en subsidies. In samenwerking met VNG, IPO/HNP en UvW ontwikkelt Kenniscentrum Europa decentraal de EU-fondsenwijzer, speciaal voor decentrale overheden. De fondsenwijzer biedt een overzicht van Europese subsidies: van Interreg tot Horizon Europe, van EFRO tot LIFE. Aanmelden voor de lancering op 14 oktober kan hier.
Zoals je leest zijn vele partijen volop bezig met de verdere ontwikkeling naar een klimaatneutrale en circulaire economie, maar er is ook nog volop werk aan de winkel, zeker ook voor de rijksoverheid. Dus ook genoeg onderwerpen om een volgende keer over te schrijven.
Tineke Beuker
Tineke schrijft voor Cirkelstad regelmatig een column over circulaire bouweconomie. Zij werkt als senior beleidsmedewerker Circulaire Bouweconomie bij Ministerie van BZK.