“Als je doet wat je altijd al deed, krijg je wat je altijd al kreeg”. Al sinds de jaren zeventig praten over de vervuilende en milieubelastende impact van conventionele bouwmaterialen zoals staal en beton. En dat terwijl er een magisch en tegelijkertijd heel eenvoudige materiaal over de hele wereld beschikbaar is: Strobouw. Deze simpele bouwmethode is in staat het tij van onze klimaatverandering te keren. Waarom blijven we dan tòch aanmodderen met uitputtende materialen en stappen we niet over? Het is tijd voor een omslag en die begint met goed onderwijs. Met die gedachte sloegen Anne-Marie Verheijden (Hogeschool Inholland en 1House Architectuur); Christina Eickmeier & Thomas Nus (Chrith Architecten) en Lola Meyer (Universiteit van Kassel in Duitsland) de handen ineen om daar verandering in te brengen.
Een wereld te winnen
En zo gebeurde het. Begin mei dit jaar, werd de eerste ‘Makathon Biobased Design’ georganiseerd voor Nederlandse en Duitse studenten. Maar als het aan de organisatie ligt, kan dit uitgroeien tot een Europees evenement. Een belangrijke bijdrage voor het behalen van onze ambitieuze klimaatdoelstellingen is namelijk een gezamenlijke effort en tegelijkertijd simpel: bouwen met biobased materialen en dan met name strobouw. Een gebouw met hout en stro is namelijk CO2-negatief… en niet zo’n beetje ook. Het werkt letterlijk als CO2-opslag. CO2 dat tijdens het groeiproces door de plant is opgenomen blijft in het bouwmateriaal opgeslagen. Op die manier wordt de koolstof voor een lange tijd (de levensduur van het gebouw, 100 jaar of langer) vastgelegd en komt niet vrij in de atmosfeer. Het is nu nog een marginaal onderdeel van de bouwmaterialenwereld die traditioneel wordt beheerst door staal en beton, maar als het aan de organisatie ligt gaat dat veranderen. Er valt letterlijk en figuurlijk een wereld te winnen.
Klimaatdoelstellingen Parijs
Tot nu toe gaat het bij het tegengaan van klimaatverandering vooral om het verminderen van de emissies die gepaard gaan met het maken, transporteren en gebruiken van een product. Maar wat als gebouwen (of andere producten) niet alleen ’minder slecht’ zouden zijn, maar ook goed voor het klimaat, door te functioneren als CO2¬opslag? Met natuurlijke producten als hout, stro en andere biobased materialen kun je dat bereiken, heeft de universiteit van Yale (Verenigde Staten) samen met PIK in 2020al gepubliceerd in het artikel “buildings as a global carbon sink”. Gebouwen die daarmee gemaakt zijn, kunnen zelfs tijdens hun levensloop meer CO2 opslaan, dan voor productie en gebruik wordt uitgestoten. Als negentig procent van alle toekomstige gebouwen met natuurlijke materialen worden gebouwd dan kunnen de doelstellingen van Parijs worden gehaald, aldus het onderzoek.
En wat is dan een Makathon?
De Makathon is een variant op de inmiddels bekende term Hackathon, waarbij in dit geval het ‘maken’ centraal staat. Het daadwerkelijk aan de slag gaan geeft studenten meer feeling met het materiaal, dan wanneer je alleen de theorie leest uit een boekje. Het is daarnaast de bedoeling om in zeer korte tijd tot hoge prestaties te komen, ook wel de ‘pressure cooker techniek’ genoemd. In drie dagen werkten zo’n twintig studenten met experts aan technieken waarmee op het gebied van duurzaamheid reuzensprongen kunnen worden gemaakt. Hiermee wordt een begin gemaakt met het verspreiden van nieuwe kennis rondom eeuwenoude bouwmaterialen, die het verschil kunnen maken voor onze toekomst.
Wat kan dit betekenen voor de bouwsector?
De uitdaging voor de bouwsector is om biobased bouwtechnologieën te ontwikkelen en te optimaliseren. Met name het opschalen van de techniek is een uitdaging, die we alleen kunnen bereiken door partnerships. De organisatie wil graag vervolgonderzoek doen naar prototypes die ook op grote schaal kunnen worden ingezet en ook ècht CO2-negatief zijn. Werk jij bij een organisatie die hier aan mee wil werken? Of denk je, dat je als producent, onderzoeker of sponsor bij kan dragen aan onze missie? Dan komen we graag met je in contact.