De MPG is een maat voor de totale milieu-impact van een gebouw over zijn hele levensduur voor wat betreft de gebruikte materialen (dus niet het operationeel energie- en waterverbruik). Om dit als effectief instrument in te kunnen zetten moet het aan een aantal voorwaarden voldoen:

1.           Relevante maatstaf zijn voor hetgeen waarop we willen sturen

2.           Betrouwbare resultaten leveren (behandel ik een volgende keer)

Is de MPG berekening geschikt om op klimaatverandering te sturen?

Klimaatverandering is een van de belangrijkste milieueffecten in de MPG en bepaalt de MPG voor pakweg 50%. Dus dat lijkt relevant en voldoende om de MPG als instrument te hanteren (een andere keus zou kunnen zijn enkel klimaatverandering te hanteren en daar direct op te sturen). Let op: als we de weging van de milieueffecten in de MPG veranderen (we tellen nu 11 effecten op, waaronder klimaatverandering), dan zou dit kunnen wijzigen. De weging zoals Europa die in PEF toepast weegt klimaatverandering bijvoorbeeld maar voor ca. 25% en dan is de correlatie MPG – klimaatverandering ineens een stuk kleiner.

Een ander aspect om te bekijken lijkt me de termijn waarop we de effecten bepalen. De MPG berekening telt alle levensfasen van een bouwwerk bij elkaar op. Van grondstofwinning, productie vd materialen, de bouw, het gebruik (inclusief onderhoud en vervangingen) tot einde levensduur (sloop, verwerking) en zelfs de effecten van mogelijke recycling en hergebruik na de levensduur.

We weten dat klimaatverandering speelt van nu tot pakweg 2050 of iets daarna. Na die periode zal onze uitstoot van broeikasgassen tot (bijna) 0 moeten zijn gedaald. Je zou voor een optimale sturing vanuit oogpunt van klimaatverandering een lichtere weging van de effecten na 2050 kunnen voorstellen of deze zelfs helemaal niet mee nemen.

Uitsparingen voor recycling en hergebruik zijn misleidend

Daarnaast speelt er nog iets anders en dat is dat we bij recycling, hergebruik of energiewinning (verbranding in een AVI) een milieuwinst toerekenen. Dat leek 15-20 jaar geleden, toen het systeem werd gebouwd, een goed idee om recycling en hergebruik te stimuleren. Nu ben ik daar niet zo zeker meer van. We gaan naar een circulaire economie, dus recycling en hergebruik moet uitgangspunt zijn en behoeft misschien geen stimulans met milieuwinst toerekening. En we rekenen nu 100% van de uitsparing toe. Dus als we staal produceren, met 930 kg CO2-eq uitstoot per ton staal tot gevolg en vervolgens vrijwel geheel recyclen of hergebruiken trekken we daar weer 530 kg CO2-eq van af. Netto resultaat 400 en dat vertekent sterk de initiële uitstoot, die wel degelijk plaatsvindt bij productie. Dit systeem van uitsparingen (geheel) toerekenen lijkt me niet houdbaar en is zelfs misleidend als het niet heel transparant en duidelijk wordt uitgelegd.

Als we de MPG zouden willen gebruiken om op klimaatverandering te sturen (zeg maar Parijs Akkoord), dan lijkt me de juiste manier daarvoor dan enkel de LCA fasen te hanteren die zich tussen nu en 2050 afspelen en zeker niet uitsparingen voor recycling en hergebruik te rekenen. Gelukkig kan dit eenvoudig, want de MPG instrumenten rapporteren sinds januari 2021 het resultaat per LCA module. Door nu alleen module A1-A5 te gebruiken krijgen we het gewenste inzicht. We nemen dan niet fase B (gebruik) mee, wat idealiter wel erbij hoort voor het eerste deel. Maar we kunnen B in een MPG berekening niet uitsplitsen in de tijd. Juist in de eerste 30 jaar vinden er vrijwel geen vervangingen plaats. Veilige keus is dus module B ook niet meenemen. De focus op module A1-A5 hebben ze recent ook in het Verenigd Koninkrijk geïntroduceerd en de mooie naam “upfront carbon” gegeven (indien enkel klimaatverandering wordt beschouwd). Dat kunnen wij ook, “upfront carbon” is direct af te lezen uit de detailresultaten van een MPG berekening (De berekening achter Paris Proof Materiaalgebonden Emissies – Dutch Green Building Council (dgbc.nl)).

Dus als we “upfront Carbon” zouden gaan hanteren dan hebben we én een relevante periode qua effect én we voorkomen dat we huidige emissies maskeren met toekomstige uitsparingen. Dat lijkt me een goede manier en zoals gezegd eenvoudig uit te voeren met de huidige rekeninstrumenten.

Meer weten over MPG? Volg een van onze opleidingen, meer informatie vindt u op BOOST by NIBE MPG (nibe-sustainability-experts.com)