Circulair BZK in zicht 2022 – Over samenwerking

Door Tineke Beuker

In deze columns maak ik zichtbaar wat BZK, samen met anderen, doet om circulair bouwen het nieuwe normaal te laten worden. Om te laten zien waar BZK aan werkt en waar we naar toe gaan en daarmee beleid en praktijk wat dichter bij elkaar te brengen.

Samenwerken is leren omgaan met verschil

Tijdens het congres ‘NRP Verandert’, waar ook de Gulden Feniks werd uitgereikt, werd ik getriggerd door de keynote spreker Prof. dr. Sandra Schruijer. Als voorbeeld gebruikte zij namelijk twee jonge spelende honden in het bos. Ik zag het meteen voor mij:

Mijn labrador pup is inmiddels een puber van 10 maanden, en spelen kan hij als de beste. En hij wil met iedere hond spelen. Maar niet iedere hond wil met hem spelen, zoals oudere honden en dominante mannetjes. Dat verschil herkent hij echter nog niet. Maar als het dan na een flink aantal keer proberen en uitdagen niet lukt, dan probeert hij het bij een andere hond, als die er is. Wanneer er dan wel wordt gespeeld gaat dat er niet altijd zachtjes aan toe. Er wordt gerend en gebuiteld, maar ook gesnauwd en gepiept waarmee de honden grenzen aan geven.

Sandra Schruijer gaf met haar voorbeeld aan dat samenwerken niet vanzelf gaat. Soms moet je elkaar uitdagen, maar ook conflicten niet uit de weg gaan, maar er wel samen uit willen komen. Daarbij moet er ook oog zijn voor de verschillende belangen van de betrokken partijen. Samengevat: Samenwerking is leren omgaan met verschil. Wil je meer weten over hoe Sandra tegen samenwerking aankijkt, lees dan hier het interview van het Nationaal Renovatieplatform met haar.

Ook samen spelen is leren omgaan met verschil. Mijn hond is dat ook nog aan het leren, met veel plezier.

Gulden Feniks 2022

Het beste voor het milieu is misschien wel het gebouw dat niet wordt gebouwd, renovatie of transformatie van een bestaand gebouw is vaak de betere optie. Daarom ben ik altijd erg benieuwd naar de genomineerden en winnaars voor de Gulden Feniks van het Nationaal Renovatie Platform (NRP). En het waren weer mooie projecten die de revue passeerden. Bij alle winnaars speelde samenwerking een belangrijke rol om tot het eindresultaat te kunnen komen. De genomineerde en winnende projecten vind je hier. Door op het betreffende project te klikken krijg je meer informatie over dat project te zien.

Versnellingslab circulair bouwen voor woningcorporaties

Om woningcorporaties te helpen met circulair (ver)bouwen wordt er flink samengewerkt. Alba Concepts, Cirkelstad, de Groene Huisvesters en Platform 31 werken aan een meerjarig leer- en ontwikkeltraject. Het doel van het versnellingslab is woningcorporaties te helpen concrete stappen te zetten naar een circulaire praktijk.

Het Versnellingslab is bedoeld voor medewerkers die op toezichthoudend, bestuurlijk of op operationeel niveau werkzaam zijn bij woningcorporaties. De drie groepen (toezicht, bestuur, operationeel) krijgen elk een eigen programma, waarvan een deel gezamenlijk. De meeste impact wordt bereikt als uit één organisatie alle drie de doelgroepen meedoen. Het versnelt het integreren van circulair bouwen in zowel beleid als projecten en vergemakkelijkt de interne samenwerking. Op 29 november vindt de eerste bijeenkomst plaats. Meer informatie vind je hier.

Publicatie over de circulaire strategie van het Rijksvastgoedbedrijf

Een van de speerpunten van het circulair bouwen beleid is de voorbeeldrol van de rijksoverheid. Dit ter inspiratie van anderen, maar ook om vraag te creëren voor circulaire producten en gebouwen.

De publicatie ‘Het Rijksvastgoedbedrijf – Bouwen aan een circulaire toekomst’ geeft hier invulling aan en licht de strategie van het Rijksvastgoedbedrijf toe. Via ruim tien artikelen en voorbeelden krijg je een mooi beeld van circulair bouwen in verschillende soorten projecten. Afgelopen jaren is er veel geëxperimenteerd en ontwikkeld binnen het Rijksvastgoedbedrijf. Van renovatie, nieuwbouw en sloop tot beheer. Sinds 2019 heeft het Rijksvastgoedbedrijf het instrument BLOEI ontwikkeld, getoetst en geïmplementeerd. Hiermee kunnen thema’s als minimaliseren van het gebruik van grondstoffen, milieuvriendelijker materiaalkeuzes, terugdringen van de energievraag, en waarde behoud van materialen worden meegenomen bij de ontwikkeling van projecten. Het Rijksvastgoedbedrijf is bezig de ervaringen met BLOEI met de markt te delen.

Ook behoefte aan wat inspiratie, bekijk hier de publicatie.

Subsidie beschikbaar voor productkaarten NMD

In de Nationale Milieudatabase zitten nu ongeveer 3000 productkaarten. Stichting NMD wil dit graag vergroten naar minstens 10.000 productkaarten. Wil het stelsel van milieuprestatie goed werken dan is een goed gevulde database met categorie 1 en 2 productkaarten noodzakelijk. Hoe meer producten met een lage milieubelasting beschikbaar zijn, hoe sneller de milieuprestatie kan worden verlaagd. En dat helpt om de klimaatdoelstellingen en een circulaire bouw te realiseren.

Voor een vijftal productcategorieën is nog steeds subsidie beschikbaar om bij te dragen in de kosten van het maken een LCA. Wacht niet te lang, want afhankelijk van de productcategorie moet een aanvraag vóór eind november of vóór eind december zijn ingediend. Meer informatie vind je op de site van de stichting NMD.

Stikstof

Er is de afgelopen tijd veel te doen geweest om stikstof uitstoot. De Cobouw kopte al of het wegvallen van de bouwvrijstelling echt zo erg is. Duidelijk is in ieder geval dat we dit samen moeten zien op te lossen. Ook de bouw moet hier een bijdrage aan leveren door uitstoot op de bouwplaats en tijdens vervoer te beperken. Ter ondersteuning heeft het Rijk hier een subsidieregeling voor opgesteld. Deze subsidie is zowel beschikbaar voor de aanschaf van emissieloos materieel als de ombouw (retrofit) van bestaand materieel. Bij het ombouwen van bestaand materieel beperk je ook nog eens de inzet van veel nieuwe materialen. Subsidieregeling Schoon en Emissieloos Bouwmaterieel (SSEB) (rvo.nl)

En deze handreiking helpt je bij een snelle aanbesteding: Handreiking voor versneld aanbesteden zero emissie bouwmaterieel.

In november 2020 heeft C-creators in opdracht van de provincie Noord-Holland een handreiking stikstofvrije woningbouw opgesteld, ook die is interessant om te bekijken.

Samenwerking staat voorop, al schrijf ik een column helemaal alleen. Maar als er niet op vele vlakken wordt samengewerkt om mooie circulaire projecten van de grond te krijgen, dan heb ik niets om over te schrijven. Want circulair bouwen betekent ook een nieuwe manier van samenwerken in de keten, met misschien wel andere partners dan je gewend bent, op andere momenten in de keten. Dus moeten we leren omgaan met verschil, maar met hetzelfde doel voor ogen: de milieubelasting van de gebouwde omgeving flink verlagen.

Tineke Beuker

Tineke schrijft voor Cirkelstad regelmatig een column over circulaire bouweconomie. Zij werkt als senior beleidsmedewerker Circulaire Bouweconomie bij Ministerie van BZK.

< Ontwikkelprogramma voor corporaties gaat bijna van start! | De bakermat van Cirkelstad in 2022 >