Een langdurig samenwerkingsverband tussen een gemeente, een ingenieursbureau en een bouwer ontstaat niet zomaar van de een op de andere dag. “Daar groei je langzaam maar zeker naartoe”, stelt Bianca Coolen, ontwerpleider/ Projectleider bij Heijmans. “Om dat te doen is een groeimodel nodig waarin we stap voor stap groeien naar de verantwoordelijkheid voor een publieke taak.”
Circulariteit gaat over eigenaarschap. Steeds meer gemeenten willen dat de bouwer verantwoordelijk is voor het totale product. Ook als dat gaat over alles wat nodig is voor een goede doorstroming in de openbare ruimte. “De gemeente kan zich door het groeimodel weer bezighouden met waar zij goed in zijn namelijk beleid maken. Als aannemer zijn wij juist goed in het toepassen van techniek en alles wat nodig is om een goede doorstroming te verbeteren, te borgen en daar ook eigenaar van te zijn. Zo groeien we toe naar een volledig product-ownership.”
Samen op reis
De vraag die aan consortium Sweco/Heijmans gesteld werd was; ‘Ontwikkel een dienstenmachine die de komende 20 jaar alle mogelijke diensten op het gebied van doorstroming kan uitrollen.’ Die vraag moest even goed bezinken. “Uiteindelijk hebben we een aanpak gedefinieerd die gaat over stapsgewijs ontwikkelen waarbij het kernwoord samen is.”
Waar gaat ‘Doorstroming als een service’ (DaeS) in een paar woorden nu eigenlijk over? “Heel simpel”, legt Coolen uit. “De weg van A naar B, het gaan van opdracht naar verantwoordelijkheid dragen, van specificeren en bestekken naar zelf voorstellen doen. Zo zijn we niet alleen meer opdrachtnemer maar krijgen we steeds meer de rol van partner die volgt maar ook een die leidt en de juiste vragen weet te stellen.” De contractvorm bij DaeS was een aanbesteding op basis van innovatiepartnerschap. “Die komt in de bouw nog maar zelden voor en is bedoeld voor situaties waarbij de opdrachtgever niet precies weet wat hij wil, en de opdrachtnemer nog niet precies weet hoe hij daar moet komen. Op deze manier ga je samen op reis naar een doel wat je ook samen vaststelt.” Zo staat DaeS ook voor ‘Doe alles eens samen’ waarbij beide partijen verantwoordelijk zijn voor alles wat nodig is om doorstroming te leveren.
In de praktijk
Inmiddels werkt Coolen een jaar volgens deze methode. Wat is er in de afgelopen periode geleerd? “Als ik kijk naar de aanbesteding vond ik het een voordeel om al vroegtijdig met elkaar in gesprek te zijn. Het nadeel is dat het een vrij lange periode is. Ook de vraag wanneer er waar voor betaald wordt. Zorg dat je samen tot een oplossing komt. Dat vraagt echt om een cultuurverschuiving.”
Hoe dan?
Door samen te werken en te willen en durven leren. Door een gezamenlijk doel te stellen m.b.t. bereikbaar-, leefbaar-, veilig- en duurzaamheid. Door dat te doen op basis van openheid, inzichten delen over het eigenaarschap en elkaars expertise aanspreken levert vertrouwen op. Niet alleen binnen de samenwerking maar ook met partners.