Tineke Beuker over hard werken

In deze columns maak ik zichtbaar wat BZK, samen met anderen, doet om circulair bouwen het nieuwe normaal te laten worden. Om te laten zien waar BZK aan werkt en waar we naar toe gaan en daarmee beleid en praktijk wat dichter bij elkaar te brengen. 

Ondanks alle grappen over ambtenaren ben ik trots op mijn werk als rijksambtenaar en heb ik het gevoel iets nuttigs te doen en goed bezig te zijn.  

En dan heb je daar de thuiswerkvergoeding. Deze eenmalige vergoeding die in de cao is afgesproken wordt betaald uit lagere reiskosten die de rijksoverheid heeft, omdat wij ambtenaren niet naar kantoor hoeven te reizen. Veel collega’s waren net als anderen verontwaardigd dat er zoiets wordt uitgekeerd, terwijl heel veel mensen het financieel heel moeilijk hebben in deze coronatijd. Maar als ambtenaar zijn we niet verplicht om de vergoeding aan te vragen en als we dit wel doen kunnen we deze natuurlijk ook aan een goed doel geven.  Dit kan ik nog uitleggen. 

Maar omdat het doordeweeks soms te rustig is alleen thuis, heb ik af en toe radio of tv aan staan voor wat reuring. Afgelopen weken heb ik delen gezien van de verhoren over de kindertoeslagenaffaire. Als ik die verhoren zie, dan bekruipt mij als ambtenaar wel een gevoel van schaamte. Hoe kan het zo zijn misgegaan?  

De vraag met hoe veel familieleden we samen Kerst en Oud op Nieuw mogen vieren valt bij zoveel leed en onmacht in het niet.   

Dus niet klagen, maar met of zonder thuiswerkvergoeding gewoon hard door blijven werken vanuit huis. En voor die resultaten schaam ik mij niet. Zo wordt op ons verzoek door het Nationaal Renovatie Platform op 15 december een Webinar over de Milieuprestatie van gebouwen (MPG) voor renovatie en transformatie van bestaande bouw georganiseerd. De MPG is het wettelijke instrument voor de bouw om aan te sturen op een transitie van een lineaire naar een circulaire bouweconomie. Momenteel geldt de MPG voor nieuwbouwwoningen en -kantoren, maar er wordt onderzocht hoe dit ook voor renovatie en transformatieprojecten kan worden ingevoerd. Daarover gaan we in gesprek met partijen uit de bouwketen die betrokken zijn bij renovatie- en transformatieprojecten.  

Platform 31 heeft de publicatie Verduurzaming corporatiewoningen opgeleverd. In deze publicatie staat een meer integrale aanpak centraal. Er zijn zes projecten bekeken waarin een combinatie van energetische met circulaire en/of klimaatadaptieve maatregelen in meer of mindere mate worden toegepast. De projecten zijn door een expertpanel onder de loep genomen, van reflectie voorzien en in een projectetalage gepresenteerd. Het geeft de indruk dat circulariteit en in mindere mate klimaatadaptatie, bij het renoveren van woningen een plek aan het verwerven is in de mindset bij woningcorporaties en bouwbedrijven.  Maar de conclusie is dat we er zeker nog niet zijn, want bijna nergens nog zijn circulariteit en/of klimaatadaptie echt ingebed in de bedrijfsvoering. De aanpakken zijn divers, gefragmenteerd en lijken op zichzelf staande ambities. 

Platform 31 werkt nu met C-creators aan een masterclass voor begin 2021 waarin aandacht zal worden besteed aan de publicatie en het door C-Creators nog uit te brengen handboek ‘circulair renoveren van woningcorporatiewoningen’.   

De conclusie van Platform 31 over de ontbrekende inbedding in de bedrijfsvoering is heel herkenbaar. Ook binnen mijn ministerie (BZK) moet er nog veel gebeuren om circulariteit goed in te bedden in de organisatie. Daarbij is een aandachtspunt dat BZK te maken heeft met niet 1 maar een aantal uitvoeringsorganisaties, zoals het Rijksvastgoedbedrijf en het facilitair domein. Omdat circulariteit een breed begrip is kan dit voor verschillende uitvoeringsorganisaties in de praktijk iets anders betekenen. Ook hier zijn nog stappen te zetten om tot echte inbedding te komen. Collega’s die hiermee aan de slag zijn geven aan dat aan jagen en verbinden van belang is. Elkaars wereld leren kennen, er open voor staan, je kwetsbaar opstellen. Jezelf afvragen: hoe doen anderen dat?  

Het nieuwe normaal

Dit klinkt mij bekend in de oren, want dat doen we binnen het project Samen Versnellen ook en daar doen we het niet binnen één organisatie. Met elf organisaties (rijksoverheid, gemeenten en bouwers) werken we daarin samen om de komende jaren het nieuwe, circulaire normaal te ontdekken en ontwikkelen. Elkaars wereld leren kennen, er open voor staan, je kwetsbaar opstellen. Jezelf afvragen: hoe doen anderen dat? 

‘Het nieuwe normaal’ is opgebouwd uit een vijftal thema’s en laat zien wat er al goed is te realiseren op het gebied van circulair bouwen. Bovenop deze minimale grens ligt het excellente niveau. Per project kun je kijken of op thema’s een hogere ambitie wenselijk is. Wenselijk vanuit de opdrachtgever of als kans voor een opdrachtnemer om zich te onderscheiden in de markt. Het niveau van ‘Het nieuwe normaal’ wordt de komende jaren bepaald op basis van de praktijk, namelijk de 100+ projecten die worden “geaudit” bij de deelnemende partijen.  

Vanaf 2 december is de eerste concept versie van het nieuwe normaal te downloaden van de site van Cirkelstad.  
 

In de startblokken

En de vorige keer schreef ik er al over, maar nu is de datum bekend. Op 15 december ondertekent minister Ollongren de City Deal ‘circulair en conceptueel bouwen’. De komende drie jaar wordt er door gemeenten, provincies, marktpartijen en kennisinstellingen samengewerkt op de thema’s: het gebruik van hernieuwbare materialen, industrieel/conceptueel bouwen en financiële vraagstukken.  

En er staat nog veel meer te gebeuren. De dertien buyer groepen circulaire inkoop/aanbesteding zijn uit de startblokken. Er wordt gewerkt aan een publicatie met voorbeelden van woningen van hout. Met de Groene Huisvesters gaan we het komend jaar aan de slag. En ook een project gericht op het MKB staat in de startblokken. Dus genoeg inspiratie om een volgende keer over te schrijven. Graag tot ziens in 2021, hopelijk in levende lijve maar zeker digitaal.