Wij hebben de ambitie om over 10 jaar onze economie voor 50% circulair in te richten en in 2050 willen we 100% circulair zijn. Ook voor de bouwsector zijn overheden verschillende initiatieven gestart en is regelgeving geïmplementeerd en in voorbereiding om de circulaire economie te laten slagen. Ook zijn marktpartijen enthousiast aan de slag op weg naar de volledig circulaire economie. Maar als we in 2030 50% circulair willen gaan, moeten we onze gebouwde omgeving nu al zoveel als mogelijk circulair gaan ontwikkelen. En dan lopen we tegen bepaalde grenzen en verwonderingen aan. Grenzen en verwonderingen die circulaire ambities in de weg (lijken te) staan.
Project ‘Verwonderen en reflecteren’
Binnen Pioneering is een projectgroep met deelnemers van Pioneering gestart met het verkennen van de grenzen en oplossingen die nodig zijn om systeemgrenzen op te heffen. Dit onder het motto ‘Verwonderen en reflecteren’.
Zij brengen zowel de grenzen en oplossingen in kaart die nu al heel eenvoudig te nemen zijn, als ook oplossingen waarvoor meer inspanning nodig is. Dit doen zij door ‘verwonderaars’ aan het woord te laten. Met deze verwondering gaan we te rade bij direct betrokkenen om hen om reflectie te vragen. En dan is de ambitie de hindernissen op weg naar een circulair 2050 te plaveien.
Inspiratiesessies
In vier verschillende inspiratiesessies willen wij iedere keer een verwonderaar en een reflectant aan het woord laten. Deze voorbeelden zullen uiteindelijk in een aansprekende en inspirerende digitale publicatie worden gebundeld en beschikbaar worden gesteld. Enerzijds om de bouwwereld inzicht te geven in de mogelijkheden die er nu al zijn om circulair bouwen mogelijk te maken en anderzijds om de valkuilen die in onze systemen zijn ingeweven zoveel mogelijk te herkennen en te mijden. Met deze kennis gebundeld in een publicatie willen we met overheden, waaronder gemeenten en ministeries, in gesprek gaan om beperkingen weg te nemen en systemen om te buigen.
Het grondbedrijf – geld verdienen of waarde creëren?
Op 25 november 2020 stond de inspiratiesessie in het teken van de verwondering van Martin Huiskes, architect bij LKSVDD architecten: “Het grondbedrijf – geld verdienen of waarde creëren?”. De reflectie kwam van Han Wiendels – directeur van HMO. Wanneer we 100% circulair willen zijn dan moeten we zuinig zijn op onze grondstoffen. Omdat grond en het gebruik ervan van groot maatschappelijk belang is, is het dus niet in het maatschappelijk belang om met de waarde van de grond te speculeren. Juist de maatschappelijke vraag moet bepalen hoe we grond willen gebruiken.
Biodiversiteit: anders leren, anders kijken, anders doen
In de 2e sessie op 9 februari 2021 gingen we in op de verwondering van Anneke Coops, landschapsarchitect bij Het Oversticht: “Biodiversiteit: anders leren, anders kijken, anders doen”. De reflectie kwam van Theo de Bruin, partner bij IAA Architecten en lector aan hogeschool Saxion. De vraag was wat de betekenis van biodiversiteit kan of moet zijn bij circulair bouwen en wat kennis van natuurlijke processen en ecosystemen bij kan dragen aan nieuwe waardemodellen voor circulariteit in de bouw, die verder gaat dan bouwtechnieken en bouwmaterialen. Hoe krijgen we het concept circulariteit voorbij het gebouw alleen?
Hoe gezond en circulair is duurzaam bouwen?
In de 3e sessie van 10 maart 2021 gaan we in gesprek met met Bjørn Grundel. Bjørn is medeoprichter van Ontwerpbureau INC en richt zich op het thema circulair bouwen als aanjager en kwartiermaker bij Omgekeerd Bouwen en Cirkelen. Eberhard Dijkhuis, directeur van Dijkhuis Bouwteam van Waarde en reflecteert vervolgens op Bjørn, waarna zij samen de door hun beoogde stap vooruit aangeven.
Uit de gevangenschap van de efficiency stappen
In de 4e sessie van 7 april 2021 is het gesprek met Johan Riezebos, directeur van Ter Steege Advies & Innovatie over de paradox van de efficiency en de effecten hiervan op circulaire werken. Aansluitend op de verwondering van Johan, reflecteert Wouter Huuskes, directeur bij Trebbe Bouw B.V. op de inzichten van Johan. Dit doet hij mede met behulp van de valuecase voor circulaire kasstromen die hij ontwikkelt.
Agenda
Iedere inspiratiesessie heeft dezelfde opbouw.
- Welkom door Joke Bults van Pioneering
- Terugblik systeemgrenzen met Martin Huiskes van LKSVDD
- Introductie door Mark de Lat – Eshuis Accountants en Adviseurs
- De verwondering van de genodigde van de inspiratiesessie
- De reflectie van de genodigde van de inspiratiesessie
- Vragen en dialoog
Projectgroep
De projectgroep Systeemgrenzen, bestaat uit: Martin Huiskes – LKSVDD Architecten, Mark de Lat – Eshuis Accountants en Adviseurs, Maurice Beijk – Reinten infra, Bas van der Geest – gebr. Van der Geest, Wim Sturris – De Groot Vroomshoop, Bjorn Grundel – Omgekeerd Bouwen/Kamphuis, Wouter Huuskes – Trebbe, Theo de Bruijn – Saxion, Bart Hellings – RVO , Joke Bults – Pioneering