Duurzaam beton weer een stap dichterbij

In de Scheepsbouwloods in Rotterdam vond een bijzondere betonstort plaats. In dit iconische bouwwerk uit 1922 werden ooit onderdelen voor het vlaggenschip SS Rotterdam gemaakt. Het wordt nu gedeeltelijk door J.P. van Eesteren in opdracht van Havenbedrijf Rotterdam gerenoveerd om ook de komende jaren weer in dienst te blijven van de scheepsbouw. Hier werd door J.P. van Eesteren voor het eerst geopolymeerbeton toegepast.

50 tot 85 procent minder CO2
Geopolymeerbeton is duurzamer dan regulier beton vanwege de samenstelling. Voor ‘gewoon’ constructiebeton wordt onder andere gebruik gemaakt van portlandcement. Dit wordt gemaakt door kalksteen te verhitten; de energie die daarvoor nodig is, veroorzaakt veel CO2-uitstoot. Portlandcement kan maar deels vervangen worden door hoogovencement. Bij geopolymeerbeton wordt het portlandcement geheel vervangen door hoogovencement, in combinatie met een alternatieve activator. De basis voor hoogovencement is gemalen hoogovenslak, een bijproduct van staalproductie met behulp van kolen. Er is weinig energie nodig om dit te maken, en dus minder CO2-uitstoot. Dat betekent een CO2-reductie van 50 tot 85 procent vergeleken met traditioneel beton. Daarmee past geopolymeerbeton goed in het duurzaamheidsbeleid van J.P. van Eesteren.

Bijvangst: minder beton
Ondanks dat geopolymeerbeton wereldwijd al meer dan een eeuw toegepast wordt, is het in Nederland een redelijk nieuw product dat nog niet op grote schaal is toegepast. Om ervaring ermee op te doen, deed J.P. van Eesteren in oktober 2022 al een proefstort, voor een nieuwe hal bij Voorbij Prefab in Amsterdam. Deze was succesvol en leverde ook een aantal onverwachte pluspunten op. Zo gaf betoncoördinator duurzaamheid Niki Loonen van ABT Adviseurs aan dat de constructie geoptimaliseerd kon worden: door meer funderingspalen toe te passen, kon de betonvloer dunner uitgevoerd worden, waardoor er uiteindelijk met 11 procent minder beton kon worden volstaan dan aanvankelijk berekend.

De primeur
Met de positieve ervaringen van de proefstort in het achterhoofd werd er gekeken naar een mogelijkheid om geopolymeerbeton binnen een project toe te passen. De Scheepsbouwloods in Rotterdam voldeed aan alle eisen: een eenvoudige vloer van 300m² voor opdrachtgever Havenbedrijf Rotterdam, die zelf een verduurzamingsagenda heeft en al eerder met geopolymeerbeton van SQAPE had gewerkt. Ook hier bleek bovendien extra milieuwinst te behalen: ABT Adviseurs optimaliseerde de constructieve berekeningen, waardoor er 30 procent minder beton en 30 procent minder bewapening nodig was. Hiervoor werd het geopolymeerbeton met 60 mm lange staalvezels uitgerust in combinatie met traditionele wapening.

Een week voor de geplande stort, werd ook voor De Scheepsbouwloods een proefstuk gestort en gevlinderd. Bij de eerste lading beton op de stortdag was de consistentie van het mengsel aanvankelijk toch nog een uitdaging voor de pomp. Door in overleg met SQAPE water toe te voegen, werd dat bij de volgende ladingen opgelost. Vanwege het snel opstijven van het beton werd bij de reeds afgereden vloer al begonnen met vlinderen terwijl het laatste deel van de vloer nog gestort moest worden. Een vloer van 300 m² is klein qua oppervlakte maar wel van grote betekenis. Het is een eerste stap in de transitie die we als bedrijf willen maken, samen met onze opdrachtgevers en partners zoals ABT Adviseurs en cementleverancier SQAPE. De volgende stap is opschalen naar grotere projecten en de kennis die er is, verder brengen.

Lees hier het volledige artikel en bekijk de video.

Vragen?
Bij vragen kunt u contact opnemen met Bas Wijman, programmacoördinator duurzaamheid bij J.P. van Eesteren, via .

< DGBC en Cirkelstad: één taal op circulariteit | Circle Economy Foundation start strategische samenwerking met Circulair West >