Om te voorkomen dat het containerbegrip circulariteit vervalt tot een loze marketing hype, zijn er momenteel serieuze meetmethoden in ontwikkeling om circulariteit meetbaar te maken voor de sloop- en bouwbranches. En dan bij voorkeur al in de alle fases van een project, zoals bijvoorbeeld het aanbestedingstraject; het stellen van circulaire doelen door de opdrachtgever moet daarbij in streefwaardes moeten kunnen worden vastgelegd.
Lagemaat BV uit Heerde is een partij die steeds vaker al heel vroeg in het project aangeschakeld wordt; van traditioneel sloper worden zij in toenemende mate nu materialenmakelaar. Immers, voordat er plannen gemaakt kunnen worden, moet er eerst een goed beeld zijn welke herbruikbare materialen zich in het werk bevinden. En hoe komen de juiste materialen op het juiste moment op de juiste plaats? Pas als dat goed op elkaar is afgestemd vinden vraag en aanbod elkaar optimaal en wordt goed omgaan met onze grondstoffen ook nog eens rendabeler.
Door met gespecialiseerde software en apparatuur eerst al het herbruikbare materiaal (zowel op product- als op grondstofniveau) in een database te plaatsen wordt de eerste stap gezet. De data wordt daarbij meteen voorzien van informatie die belangrijk is in het verdere circulaire proces; waar bevinden de materialen zich precies in het project, was is de herbruikbaarheid ervan, wat zijn de exacte afmetingen, enkele kwalitatieve foto’s en wat zijn de product-specifieke kenmerken (bij een deur: linksdraaiend, opdek, voorzien van slot en sleutel).
Vervolgens is het van belang dat deze data wordt samengebracht met de data uit alle andere projecten, maar daarbovenop ook met alle andere projecten van collega’s uit de branche. Hierbij zijn gegevens als tijdstip van beschikbaarheid en GPS-locatie belangrijk. Doordat bij deze gegevens ook nog eens informatie als NL-SFB/ETIM productcoderingen worden opgeslagen zal de uiteindelijke database een schat aan informatie zijn voor de ontwerpende en bouwende partijen.
De data kan daarbij in de toekomst bijvoorbeeld heel goed als basis-data dienen voor BIM-ontwerpen, waardoor het uiteindelijk mogelijk wordt voor een ontwerper om alle relevante secundaire bouwmaterialen direct in het ontwerp mee te kunnen nemen.
In het verdere verloop van het project zal er via verschillende invalshoeken steeds een optimaal inzicht mogelijk zijn over welke materialen er in de regio van het project beschikbaar zijn. En in nabije andere bouwprojecten is op dezelfde wijze inzichtelijk welke materialen beschikbaar zullen komen.
Momenteel lopen er een groot aantal projecten waarbij complete (kantoor)panden of delen ervan verplaatst worden naar een nieuwe bestemming. Een digitale inventarisatie is daarbij een eerste stap. Zo heeft Lagemaat al met succes complete bouwelementen uit een Hattems schoolgebouw ingezet voor meerdere nieuwbouwprojecten.
Er lopen inmiddels gedetailleerde inventarisaties voor panden die in afstemming met opdrachtgevers verplaatst gaan worden van Enschede naar Hengelo, van Ermelo naar Utrecht, van Zevenaar naar Hoogeveen en binnen Zwolle. Ook donorgebouwen die in basis voor totaalsloop op de agenda staan worden op digitale wijze doorgelicht om alle herbruikbare materialen voortijdig in kaart te brengen.