Dit jaar gaat de Malderburchtstraat in Nijmegen op de schop. Het is een ontsluitingsweg, deels asfalt, deels stenen. Juist omdat het geen bijzondere straat is, koos de gemeente Nijmegen ervoor om in de aanbesteding van het onderhoud circulariteit de hoofdrol te laten vervullen. De gemeente kreeg echter meer dan ze had  verwacht: een inschrijver die ambities vertaalde in baanbrekende ideeën.

Zonder de winnaar tekort te willen doen, was het echter de gemeente Nijmegen die eerst haar nek uitstak. “We hebben de Green Deal Duurzaam GWW 2.0 ondertekend, wat al aangeeft dat we onze ambities ten aanzien van verduurzaming waar willen maken”, vertelt Frank van den Hoogen. “Toen ik bij een lezing was van KplusV overRapid Circular Contracting (RCC), had ik het gevoel dat hier een koppeling mogelijk was. Duurzaam GWW hanteert Ambitieweb als leidraad terwijl RCC ambities concretiseert.” Helemaal één op één paste die combinatie niet, maar dat weerhield de gemeente Nijmegen niet. “Het verschil zit in de verfijningslag naar het aanbestedingsdocument. Dat verschil ontstaat doordat Ambitieweb onze ambities in kaart brengt, terwijl we ze voor RCC echt moeten benoemen en in criteria vervatten, met als doel een partner te vinden die met ons doelstellingen gaat realiseren. Deze criteria zijn door KplusV juridisch getoetst, maar we hebben onze eigen juridische afdeling ook mee laten kijken. Met name naar de toelichting op de aanbesteding.” Het adviesbureau was overigens niet alleen bij het voortraject betrokken. “Ik verwacht dat ze ook bij de stappen die we nog moeten nemen aanwezig zijn, want dit heeft een bouwteamachtige aanpak.”

Wild cards

Van den Hoogen benadrukt dat RCC een methode is die toepasbaar is bij vrijwel iedere vorm van aanbesteden. “Wat dat betreft is het vergelijkbaar met EMVI. Voor de Malderburchtstraat hebben we de opdracht uitgezet als een meervoudig onderhandse aanbesteding, waarbij we twee ‘wild cards’ afgaven. Drie partijen op onze groslijst waren geschikt, twee bedrijven hadden al ervaring met RCC en de ander met soortgelijke aanbestedingen. Omdat RCC zo nieuw is wilden we echter ook andere partijen een kans bieden om mee te dingen. Zeven bedrijven gaven aan belangstelling te hebben voor de wild cards. Zij waren 11 september aanwezig bij onze bijeenkomst waar we uitlegden wat het project inhoudt, hoe het selectieproces eruit ging zien en hoe (coalities van) partijen hun interesse kenbaar konden maken.”

Synergie

De winnaar werd aannemingsmaatschappij Van Gelder. Het was een van de bedrijven die een wild card kregen. “Deze aannemer scoorde op 3 van de 4 thema’s maximaal,” zegt Van den Hoogen. “Het waren bovendien onderscheidende oplossingen waar we in de straat de aandacht mee kunnen trekken. En zonder dat het de verkeersveiligheid aantast, want dat is hier een belangrijk punt van aandacht.”  Hij benoemt nog enkele pluspunten: “Ze begrepen dat de straat bij kan dragen aan de sociale cohesie van de wijk en dat een goed stedenbouwkundig ontwerp mensen samenbrengt. Dat doen ze onder andere door in het ontwerp ruimte te bieden voor initiatieven zonder specifieke activiteit te organiseren of te benoemen, zodat bewoners de komende decennia een eigen invulling kunnen geven aan hun omgeving.”

Maar, is invulling geven aan de straat niet de taak voor een stedenbouwkundig architect? “Wat zij goed aanvoelden was dat wij hun inbreng in het ontwerpproces erg waarderen. Zeker omdat we straks met elkaar de volgende fase ingaan waarin we concreet invulling geven aan de plannen. De stedenbouwkundige van onze gemeente – die meekeek naar de inschrijvingen – zei ook: ‘Zij snappen het!’.” Van den Hoogen tekent aan dat er vijf goede inschrijvingen waren die allemaal toegevoegde waarde leverden. “Het onderscheid was echter dat circulariteit voor de winnaar meer was dan techniek en materialen, dat zij een toekomstgericht plan maakten en weten wat er leeft in de Nijmeegse samenleving. En ze hadden goed door wat de synergie was tussen de criteria. Ze zagen mooie kansen en speelden daarop in met goede oplossingen. Van Gelder trad buiten de gebaande paden en betrekt zowel letterlijk als figuurlijk de energie uit de Vierdaagsestad, waardoor het een straat wordt voor iedereen.”

Hergebruik

De vraag die vaak opdoemt bij circulariteit is: hoe meetbaar zijn de resultaten? “Ten aanzien van het hergebruik van stenen is dat aan te geven. En we zullen hier ook zoveel mogelijk materialen opnieuw inzetten. Een aanbesteding uitzetten met de RCC-methode betekent dat er geen specifieke getallen worden genoemd. Het gaat erom een partner te vinden die samen met ons ambities waarmaakt.”

Als Green Capital of Europe 2018 heeft Nijmegen een reputatie hoog te houden. “Waar wij ons in onderscheiden is dat we het ook aandurven om launching customer te zijn. Op dit moment zijn we bijvoorbeeld met een betonleverancier in gesprek over hergebruik van materialen in betonbuizen en hoe we samen de risico’s kunnen afdekken. We willen dit samen met de markt oppakken en hen niet overvragen. Als we nu allemaal eisen gaan stellen aan het hebben van keurmerken, dan krijgen we niet de innovaties waar we naar op zoek zijn. Daarom gaan we liever het gesprek aan. Door die aanpak merkten we dat bij ons beiden een last van de schouders viel. In het geval van de betonbuizen zullen wij een aantal risico’s ten aanzien van de garantie en levensduur op ons nemen, omdat we ervan overtuigd zijn dat we door die instelling samen verder kunnen ontwikkelen en groeien.” Van den Hoogen tekent daar wel bij aan dat hergebruik van materialen in betonbuizen een kleiner project is. “Leren vliegen doe je in een Cessna en niet in een Boeing 747. Dat geldt ook voor ons.”

Projectleider Eef Neienhuijsen werkt op dit moment samen met Van Gelder het ontwerp van de Malderburchtstraat samen uit. Voor vragen over het Malderburchtstraat project kunt u contact opnemen met de gemeente Nijmegen. Voor vragen over Rapid Circular Contracting kunt u contact opnemen met Erick Wuestman, .