Update Cirkelstad Amersfoort

We leven in een tijd van onverwachte beperkingen en herwaardering van de betekenis van ruimte, vrijheid en wetenschap en het onmogelijke blijkt mogelijk als het gaat over de beschikbaarheid van middelen voor veiligheid en gezondheid.

Enerzijds leven we op dit moment met de natuur die zich in de meest impactvolle vorm manifesteert en zich tegen ons keert en anderzijds, onder de huidige ‘lock-down, laat de natuur een groot herstellend vermogen zien en regenereert!

Wij als mensen, ook natuur, balanceren tussen moeten aanpassen en ontdekken wat alternatieven zijn om te werken, wonen en recreëren. We vinden niet alleen onszelf opnieuw uit, maar waarderen en gebruiken ruimte, gebouwen, openbare ruimte en infrastructuur op een totaal andere wijze. Als het nu eens mogelijk was dat we hier op voort blijven borduren en gaan koesteren wat er al is, gaan versterken wat we ondergewaardeerd hebben en alleen nog maar ontwikkelen wat bijdraagt aan One Planet Living.

Wat is jouw verhaal?

Hoe ga jij iets wezenlijks bijdragen aan één van de grootste uitdagingen van deze tijd!

Doorkijk aanpak Circulair Bouwen bij Provincie Utrecht

De provincie Utrecht is een van de weinige provincies die nog geen beleidsopvatting had geformuleerd over circulariteit. In het coalitieakkoord 2019-2023 ‘Nieuwe energie voor Utrecht’ wordt circulariteit en duurzaamheid echter een warm hart toegedragen. In alle hoofdstukken van het coalitieakkoord komen deze begrippen regelmatig terug. Dat betekent dat circulariteit een doorsnijdend thema is en daarmee een gezamenlijke verantwoordelijkheid van alle gedeputeerden in het College van Gedeputeerde Staten is,  aldus Martien Dijkstra, Ambtelijk opdrachtgever concernopgave Utrecht 2020, circulaire topregio. In het derde kwartaal volgt de Circulaire uitvoeringsagenda 2020-2023.

De Provincie heeft hiervoor nu ook een voorzetgemaakt middels de Circulaire Doelenboom, als sturingsinstrument, welke is opgesteld door USI, partner van de Alliantie Cirkelregio.

Hoe kan het provinciaal bestuur circulaire economie handen en voeten geven? Dat zou kunnen door zich te committeren aan een programmatische aanpak. Uitgangspunten daarbij zijn:

• Werk vanuit een visie op circulariteit en draag deze uit;
• Beschouw circulaire economie als een integraal onderdeel van beleid en uitvoering en niet als een apart beleidsterrein;
• Geef aan welke impact je per beleidsthema wilt realiseren op korte en lange termijn;
• Bepaal met elkaar hoe en waar je slim en effectief sturing of ondersteuning kunt geven;
• Zorg voor een systematische monitoring en bijsturing.

Door deze uitgangspunten te verankeren in reguliere planning & control cyclus van de provinciale meerjarenbegroting kan richting gegeven worden aan de interne organisatie en aan de externe samenwerking.

Ter inspiratie is in dit rapport een zogenaamde “circulaire doelenboom” opgesteld. Daarin wordt voor de verschillende beleidsthema’s voorstellen gedaan voor een ambitie (visie), beleidsdoelen (< 10 jaar), meerjarendoelen (4 jaar) en resultaten, inclusief instrumenten (2 jaar). Laten we hier werk van gaan maken en bij dragen aan de circulaire (bouw)economie als het nieuwe normaal.

Doorkijk aanpak Circulair Bouwen bij Gemeente Amersfoort

Hoe geeft het gemeentelijk bestuur in Amersfoort verder invulling aan de circulaire economie?

Het eerder gepubliceerde artikel van over Amersfoort (26 november 2018) gaf aan, in een onderzoek uitgevoerd door TNO, dat de grootste economische kansen voor circulaire economie in Amersfoort vooral liggen op het vlak van bouw en demontage. Daar is de afgelopen tijd samen met het lokale en regionale netwerk hard aan gewerkt. De komende tijd willen we onze zoektocht en (tussen)resultaten met jullie delen. Vandaag onze rol als opdrachtgever.

Het aanjagen van de circulaire economie als opdrachtgever in de openbare ruimte

In oktober publiceerde Bouwend Nederland de top 25 van publieke opdrachtgevers die het duurzame voorbeeld geven. Amersfoort eindigde op de tweede plek na de Provincie Brabant. Een mooie erkenning van onze inzet. Inzet op verschillende vlakken. Zo is er de afgelopen jaren hard gewerkt aan commitment op de opgave, van bestuurders, inkopers en interne opdrachtgevers, o.a. door interne opleiding. Het ambitieweb van duurzaam GWW is inmiddels verankerd in onze processen. Hiermee wordt de duurzaamheidsopgave integraal benaderd. In aanbestedingen wordt duurzaamheid standaard meegenomen als één van de gunningscriteria binnen Beste-Prijs-Kwaliteit-Verhouding (BPKV). Hierbij geven we duurzaamheid voldoende gewicht mee ‘minimaal 15 tot 20 procent’.

Door actief te participeren in de werkgroepen van het landelijke betonakkoord en door onze verantwoordelijkheid te nemen in de regionale betonketen willen we de komende tijd mooie stappen zetten op dit gebied. Denk aan een raamcontract voor duurzame inkoop van betonmaterialen in de buitenruimte (tegels, straatstenen, trottoirbanden). De raamcontractant recyclet retourstromen tot nieuwe betonmaterialen. Een ander voorbeeld is de innovatieve uitvraag voor fietstunnels die op dit moment wordt voorbereid. Doordat de basis is verankerd in het moederbestek en het Handboek Openbare Ruimte kunnen we vanuit deze basis met o.a. deze twee aanbestedingen op zoek naar de volgende stappen op het vlak van innovatie om deze vervolgens weer te verankeren in alle handboeken en bestekken. Leren en doen gaan daarmee hand in hand.

Verlagen van de MPG

Eén van de instrumenten die we als gemeente inzetten om circulair bouwen te verankeren is het verlagen van de MPG. Binnenkort wordt de verlaging van de MPG naar 0,9 (landelijk is dit 1.0) verankerd in onze bouwverordening, daarmee is een eerste stap gezet. Daarnaast wordt binnen een aantal gebiedsontwikkelingen samen met de betrokken partners gekeken op welke wijze circulair verder een plek kan krijgen in de plannen. Denk hierbij aan de gebiedsontwikkeling Wagenwerkplaats Oost en werklocatie De Vinkenhoef. De gemeente Amersfoort heeft zelden een grondpositie en doet op deze wijze ervaring op met het verankeren van circulariteit in bestemmingsplannen en beeldkwaliteitsplannen.

Doorkijk aanpak circulair bouwen bij bedrijven in Amersfoort

En ja de circulaire handschoen wordt ook opgepakt bij koploper bedrijven in Amersfoort, want iedereen is het er over eens het gaat om doen. Voorbeelden hiervan zijn Ooms Architecten die de verduurzaming van Bedrijvenpark De Wieken met 6 projecten aanpakt waaronder afval en grondstoffen.

Merosch speelt in op de ambitie van de gemeente Amersfoort om de MPG voor vergunningverlening  te verlagen naar 0,9.  Wat heeft deze maatregel voor impact op de andere ambitie die energietransitie heet? Het blijkt namelijk dat het communicerende vaten zijn, lagere MPG – hogere EPG! Hoe kunnen we nu al leren van de vergelijkingsmodellen die Merosch nu maakt met de daarbij wezenlijk vraag, waar wil je op gaan sturen en waar aan bijdragen als gemeente?

ZEEP Architects and Urban Designers stelt zichzelf ook essentiële vragen als bureau; Hoe kun je verantwoord verdichten? Hoe kunnen we plannen in een grotere context gaan zien? Ook zij zijn zich als bureau meer dan bewust dat je dit niet alleen kan. En zien wordt geloven met het initiatief van van Bekkum met Circlewood. Hoe maak je van oud hout, nieuwe producten? Kijk zelf hoe zij dat doen!

Circulair Consultatie Team

En voor al die andere koplopers in de Provincie Utrecht geldt hetzelfde: je hoeft het niet alleen te doen! Het programma Consultatieteam Circulaire Nieuwbouw (CCN) is van start gegaan begin dit jaar. In opdracht van de Provincie Utrecht kan Cirkelstad als trekker van het programma, projecten ondersteunen die hulpvragen hebben en daar koppelen we dan een expert  aan. Die hulp vraag kan betrekking hebben op de planvorming; hoe vliegen we een project circulair aan tot planbeoordeling voorafgaand of tijdens het project. De bedoeling: Hoe maken we circulariteit integraal onderdeel van iedere opgave. Opdrachtgevers en opdrachtnemers kunnen aanspraak maken op de beschikbare expertise en tools. Meedoen? Neem contact op met me.

Wil jij je ook aansluiten bij Cirkelstad Amersfoort? Neem gerust contact met me op.

Groet voor nu,

Wytze Kuijper