Als je nog maar net kennismaakt met de complexe wereld van de circulaire bouw, zal het niet verbazen als er een aantal vragen bij je opkomt. Op deze pagina proberen we nieuwkomers in 1 dag kennis te laten te maken met concepten rondom de circulaire bouw en Cirkelstad, door verschillende begrippen uit te leggen en vragen te beantwoorden.
Door middel van een samenstelling van artikelen, filmpjes, podcasts en webpagina’s proberen we de complexe circulaire bouwwereld begrijpelijk en inzichtelijk te maken. De bronnen die wij voor je hebben uitgekozen duren allemaal bij elkaar ongeveer één werkdag (7 uur).
Het belooft een informatieve, gevarieerde en interessante dag te worden, dus ga er goed voor zitten!
Context
Voordat we je kennis laten maken met Cirkelstad, is het belangrijk om een goed beeld te scheppen van de context en de complexe wereld waarin zij opereert. Wat is de circulaire en inclusieve economie, wat betekent dit voor de bouw, wat zijn specifieke uitdagingen hierin en wat is het beleid van Nederland hierop? Deze vragen zullen in de volgende bronnen worden behandeld.
Wat is de circulaire economie?
De Ellen MacArthur Foundation is een toonaangevende organisatie die zich inzet voor een circulaire economie. Bij het uitleggen van het begrip circulariteit wordt er vaak verwezen naar deze organisatie. De Ellen MacArhur Foundation werkt met bedrijven, overheden en academies om een framework op te zetten voor een economie die herstellend en regeneratief van aard is. Voor een compleet beeld van dit framework en de circulaire economie lees je dan ook het veel geciteerde rapport van de Ellen MacArthur Foundation.
https://www.ellenmacarthurfoundation.org/assets/downloads/TCE_Ellen-MacArthur-Foundation_9-Dec-2015.pdf
Tijd: 32 minuten
Wat is circulair bouwen?
Thomas Rau is een vooraanstaand ondernemer en architect als het gaat om circulaire en energieneutrale bouw. Hij heeft al veel bekende projecten op zijn naam staan. Eén daarvan is het nieuwe hoofdkantoor van Triodos. In dit korte interview legt hij uit wat circulaire bouw inhoudt, met betrekking op het hoofdkantoor van Triodos.
https://www.youtube.com/watch?v=TIB6dT-87ak
Tijd: 4 minuten
Wat is inclusief bouwen?
Een belangrijk onderdeel van de circulaire economie is ook dat deze inclusief is, dus dat je mankrachten benut die anders hun talenten niet zouden kunnen inzetten. Denk hierbij aan arbeidskansen creëren voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Een circulaire economie is er een zonder afval, maar ook zonder uitval. Het Bouwbedrijf is één van de bedrijven die dit als kernwaarde ziet. In dit radiofragment worden hij en één van zijn werknemers geïnterviewd en hoor je er dus meer over.
https://www.nporadio1.nl/radio-eenvandaag/onderwerpen/499704-bouwbedrijf-leidt-mensen-met-afstand-tot-de-arbeidsmarkt-zelf-op
Tijd: 13 minuten
Wat zijn specifieke vraagstukken?
Hulp bij de circulaire en inclusieve bouwpraktijk. Een maal per jaar brengt Cirkelstad alle hulpvragen over circulair en inclusief bouwen samen in één overzicht. Het resultaat: een top 10 met 5 praktische vragen (én antwoorden) en 5 systeemvragen. Lees hier meer over de enquête en de thema’s die we dit jaar gezamenlijk concreet willen maken.
1. Kennisdeling- en ontwikkeling
2. Circulaire Producten en Reststromen
3. Meten van circulariteit
4. Circulair Inkopen
5. Beleid, kaders en randvoorwaarden
6. Bouwen binnen CO2-grens
7. Het niet meer normaal
8. Meervoudige waardecreatie
9. Inclusiviteit van circulair bouwen
10. Eenduidige monitoring (MPG)
Wat is het beleid van Nederland?
De Nederlandse overheid probeert ook de zeilen bij te zetten om een circulaire bouweconomie te stimuleren. De bouw is dan ook één van de vijf thema’s waar veel aandacht aan wordt geschonken in het overkoepelende transitiebeleid naar een circulaire economie. Het huidige beleid is vastgelegd in een transitieagenda voor de bouw. Dit document geldt als leidraad voor acties die de komende jaren moeten worden uitgevoerd. Je kunt zowel het gehele document lezen, als de samenvatting.
https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/circulaire-economie/documenten/rapporten/2018/01/15/bijlage-4-transitieagenda-bouw
Tijd: 1 uur, of 8 minuten (de samenvatting op pagina 6 t/m 8)
CE in cijfers
Een feitelijke onderbouwing van de noodzaak voor een circulaire economie en de huidige status, kan een goede aanvulling zijn op de kennis die we tot nu toe hebben opgebouwd. Hier wordt het eindelijk concreet en tastbaar. Voor een uitleg van de circulaire economie die wordt onderbouwd met cijfers en figuren, lees je de volgende themasite van het Planbureau voor de Leefomgeving.
https://themasites.pbl.nl/circulaire-economie/
Tijd: 10 minuten
Wat is Cirkelstad
Cirkelstad is een nationale coöperatie die zich inzet voor steden zonder afval, zonder uitval. Dit platform is ontstaan tussen private en publieke organisaties die op zoek waren naar oplossingen op het gebied van circulair bouwen. Cirkelstad probeert partijen met elkaar te verbinden, hulp te bieden en kennisdeling te faciliteren.
Cirkelstad is georganiseerd rondom steden en regio’s. In elke stad (maar ook landelijk) kunnen partners zich aansluiten om lid te worden van de coöperatie en zich op deze manier actief in zetten voor het netwerk. Per stad wordt er elk kwartaal bijvoorbeeld een Community of Practice georganiseerd, waarin de partners bij elkaar komen en ervaringen en leerpunten met elkaar delen. Ook wordt er jaarlijks een nationale partnerdag georganiseerd waarin partijen met elkaar in gesprek kunnen gaan.
Wat is Cirkelstad?
Hoe gaat Cirkelstad te werk? Deze animatie maakt het concreet. We volgen Stefanie, die graag circulair wil bouwen. Maar hoe doet ze dat? Dit filmpje geeft daar een antwoord op.
https://www.youtube.com/watch?v=7ujkqW4ppsQ
Tijd: 2 minuten
Waar staat Cirkelstad voor?
Om de waarden en doelen van Cirkelstad in kaart te brengen en acties op te stellen, maakt Cirkelstad gebruik van meerjarige programma’s. Het programma voor 2017-2020 laat zien waar Cirkelstad in 2017 stond en wat de concrete plannen waren voor de jaren die volgden, om te zorgen voor opschaling.
https://www.cirkelstad.nl/wp-content/uploads/2020/12/Collegeprogramma-2021-2023.pdf
Tijd: 45 minuten
Wie zijn het?
Cirkelstad is een coöperatie, wat betekent dat het een organisatie is die is ontstaan uit samenwerking. Maar samenwerking tussen wie precies? Bekijk de website van Cirkelstad en lees de pagina “Over ons” om meer te weten te komen over de organisatie Cirkelstad.
https://www.cirkelstad.nl/over-ons/
Tijd: 5 minuten
Cirkelstad presenteert de stand van zaken
Elk jaar brengt Cirkelstad een speciale editie van de Stadskrant uit. Hierin staat een verzameling van succesvolle projecten, uitdagingen, en alles wat er in de circulaire bouwwereld gebeurt en waar Cirkelstad bij betrokken is. Een krant vol inspiratie dus.
https://www.cirkelstad.nl/wp-content/uploads/2019/09/Krant_DNWC19_v1.2_web.pdf
Tijd: 1 uur
Partnerdag Cirkelstad 2019
Jaarlijks organiseert Cirkelstad een partnerdag waar alle partners met elkaar in gesprek kunnen gaan over 5 specifieke cases. Hier kunnen partners elkaar vinden en ontstaan nieuwe samenwerkingen. Ook kunnen partners van elkaar leren en vragen stellen.
https://www.youtube.com/watch?v=Gj2Z6sEswNc
Tijd: 3 minuten
Meer weten
Wil je meer weten over Cirkelstad in jouw stad of regio? Neem dan contact op met een van de spinners.
Of bekijk eerst in welke Cirkelsteden we actief zijn en hoe je kunt aansluiten.